Λαραχανή

Χωριό της Ματσούκας του νομού Τραπεζούντας. Σημερινή ονομασία Akarsu, όπως επίσης είναι γνωστή ως Larhan. Βρίσκεται σε απόσταση 7,5 χλμ νοτιοδυτικά της Ματσούκας (Τσεβιζλούκ), και σχεδόν 38 χλμ στα νότια της Τραπεζούντας. 3 ώρες με τα πόδια από τη Ματσούκα, 9 από την Τραπεζούντα και 3,5 ώρες από το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Η Λαραχανή διασχίζεται από τον ποταμό Νικάχολα, που κοντά στο «Κουσπιδί» ενώνεται με τον πυξίτη ποταμό (Τη Παναΐας το ποτάμ’). Πιο κάτω, κοντά στη Ματσούκα, τα δυο ποτάμια ενώνονται με το μεγάλο ποτάμι που έρχονταν από το Χαψίκιοϊ. Το χωριό συνορεύει: Ανατολικά με το βουνό «Φοσίν», δυτικά με την οροσειρά «Καράκαπαν», βόρεια με την κούτουλα και νότια με τον ποταμό Νικάχολα.
Πληθυσμός: Κάπου 30 χριστιανικές και 40 τούρκικες οικογένειες. Μιλούσαν κατά κύριω λόγο την ποντιακή γλώσσα, αλλά οι άντρες μιλούσαν και τα τούρκικα.
Η Λαραχανή αποτελούνταν από τους εξής μαχαλάδες: 1)Λυκοματάντων, 2)Τρικιλάντων (Μαντρία), 3)Σιαμανάντων, 4)Καστελλά, 5)Καρακεζάντων, 6)Γουμερά, 7)Σκεντεράντων, 8)Κουρκουλούκ, 9)Χαντζιουράντων
Τα γειτονικά χωριά της Λαραχανής ήταν: Κουσπιδί, Κούτουλα, Άγουρσα, Σκόπε, Αγουρζενόν, Σκαλίτα, Κοργκίθ’, Βερίζενα.
Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, δροσερό το καλοκαίρι και αρκετά ψυχρό το χειμώνα. Η περιοχή και η βλάστηση πλούσια σε καρυδιές, αχλαδιές, μηλιές, κερασιές, βελανιδιές, οξιές, τεβόρα(είδος ελάτης), φτελίδεα(καραγάτσια).
Εκκλησίες υπήρχαν αρκετές. Ο Άγιος Γεώργιος στη μέση του χωριού (Το καθολικόν η εκκλησία). Ο Άγιος Θεόδωρος και Άγιος Κωνσταντίνος στη Γουμερά. Ο Άγιος Θεόδωρος στο Κουρκουλούκ. Ο Άγιος Ιωάννης (θεολόγος) στο Τρικιλάντων. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος στου Σκεντεράντων. Στου Καστελλά, ο Άγιος Γρηγόριος και ο Άγιος Θεόδωρος. Και η Ύψωση του τίμιου Σταυρού στου Χαντζιουράντων. Πανυγήριζαν κάθε χρόνο ο Άγιος Θεόδωρος και ο Άγιος Γεώργιος. Εκκλησιαστική υπαγωγή είχαν στον επίσκοπο Ροδοπόλεως (Λιβερά).
Επίσης υπήρχε και ένα τούρκικο τζαμί.
Παρχάρια: Άγιος Χριστόφορος.
Σχολεία: Κοντά στον Άγιο Γεώργιο (το καθολικόν ). Ένα δίπατο εξατάξιο, μόνο αρρένων. Στο μαχαλά «Καστελλά» ένα μικρό με ένα δάσκαλο. Στα σχολεία διδάσκονταν ελληνική ιστορία, ιερά ιστορία, αριθμητική, γραμματική, μουσική και γυμναστική. Στο χωριό λειτουργούσε και τούρκικο σχολείο.
Κύρια επαγγέλματα ήταν η γεωργία και κτηνοτροφία. Επίσης υπήρχαν και χτίστες και ασβεστάδες.
Τοπωνύμια του χωριού: «Μαντρία» στα ανατολικά, «Σούχρα» στου Καστελλά, «Βελτσή», «Τη χαρίτα το Κοιλάδ’». Το 1860 το χωριό υπέφερε από επιδημία πανώλης και οι οικογένειες σκόρπισαν στη γύρω περιοχή. Από τότε έμεινε και το τοπωνύμιο «τη Χαρίτα το Κοιλάδ’»
Ο γάμος στη Λαραχανή παρουσιάζει μια ιδιορρυθμία. Τη νύφη και το γαμπρό επέλεγαν οι συμπέθεροι ερήμειν των μελλονύμφων. Εκείνο που είχε μεγάλη ιδιαιτερότητα ήταν ότι συνήθως η νύφη ήταν μεγαλύτερη από το γαμπρό. Ο γαμπρός ήταν μεταξύ 10-12 ετών και η νύφη 16-22. Όταν ατακτούσε ο 10χρονος γαμπρός η γυναίκα του, που ήταν μεγαλύτερη, τον ξυλοφόρτωνε. Αυτός πήγαινε στη μητέρα του να παραπονεθεί και τις έτρωγε και από κει. Τέτοιου είδους γάμοι γίνονταν για εθνικούς λόγους καθαρά! Οι Τούρκοι σέβονταν τις χριστιανές που ήταν παντρεμένες, οπότε δεν μπορούσαν να τις ατιμάσουν ή να τις απαγάγουν. Έτσι κατέφευγαν οι Πόντιοι να «σουμαδεύουν» (αρραβωνιάζουν) τα παιδιά, ακόμα και από την κούνια!